Ontwikkelruimte, het vertrekpunt voor bevlogenheid?

Waardevolle wegen

Om de ontwikkeling van medewerkers te stimuleren, zijn 2 strategieën interessant. Je kunt als organisatie een (top-down) leer- en ontwikkelcultuur creëren door de juiste middelen aan te bieden: trainingen, workshops, coaching. Maar er is ook een andere manier om medewerkers te motiveren zich te ontwikkelen.

Die manier bestaat uit ruimte geven voor eigen initiatief en mensen stimuleren zelf na te denken over de inrichting van hun baan en loopbaan (bottom-up). Met job crafting bijvoorbeeld. Met die methode ontdekken medewerkers welke kennis en vaardigheden zij hebben, wat hen drijft en wat nodig is om hun baan interessant te houden. Door daarmee aan de slag te gaan, zorgen zij zelf voor een optimaal passende baan.

Kenmerken van bevlogenheid

Van Wingerden en Poell gingen in hun onderzoek na wat het effect is van beide strategieën op de bevlogenheid van medewerkers. Wat onder bevlogenheid wordt verstaan? Bevlogenheid gaat over de energie, toewijding en flow in het werk. Bevlogen medewerkers zijn energiek, toegewijd en gaan op in het werk dat zij doen.

En als het een keer tegenzit? Dan hebben bevlogen medewerkers de veerkracht om daarmee om te gaan en dat vol te houden. Bevlogen medewerkers halen daarmee niet alleen zelf veel voldoening en plezier uit het werk, ze zorgen met hun bevlogenheid ook voor een positieve klantbeleving en goede dienstverlening.

Het onderzoeken waard

Door 859 medewerkers te bevragen in een online enquête onderzochten Van Wingerden en Poell 3 stellingen:

• Ontwikkelkansen hebben een positief effect op de mate van bevlogenheid van medewerkers.
• Als medewerkers job craften, heeft dit een positief effect op hun bevlogenheid.
• Job crafting bepaalt voor een deel hoe de relatie tussen ontwikkelkansen en de bevlogenheid van medewerkers is.

Concrete resultaten

De resultaten waren in lijn met wat Van Wingerden en Poell verwachtten. Medewerkers die meer job craften, laten meer bevlogenheid zien. De bottom-upstrategie heeft dus zeker kans van slagen. Zij onderzochten ook welke job craftingstrategie het meeste impact heeft op de relatie tussen ontwikkelkansen en bevlogenheid. Het vergroten van hulpbronnen zoals autonomie en het vergroten van uitdagende taakeisen blijken meer invloed te hebben dan sociale aspecten.

Ook de top-downstrategie kan positief werken. Het onderzoek liet zien dat medewerkers die ervaren dat ze meer ontwikkelmogelijkheden aangeboden krijgen, meer bevlogen zijn dan medewerkers die dat in mindere mate ervaren.

Energievreters versus -gevers

Een theorie die helpt bij het begrijpen van de factoren die bevlogenheid beïnvloeden, is de Job Demands-Resources-theorie van Bakker & Demerouti. Die theorie legt uit hoe kenmerken van een baan invloed hebben op de motivatie van een medewerker.

Functie-eisen (Job Demands) kosten bijvoorbeeld vaak energie, zowel psychisch, fysiek als sociaal. Beschikbare hulp- en energiebronnen (Resources) geven juist energie, zorgen dat de functie-eisen minder energie kosten en dragen bij aan het behalen van doelen.

De combinatie van hoge functie-eisen en veel beschikbare hulpbronnen zorgt voor een uitdagende, betrokken en bevlogen werkomgeving. Vaak bepalen organisaties welke eisen en welke middelen er zijn. Maar ook medewerkers kunnen daarin een belangrijke rol spelen, door te job craften en ook aan te geven wat hen energie geeft en wat energie kost.

Adviezen voor de praktijk

Wat kun je concreet doen met deze inzichten? Het is aan te bevelen om als afdeling Learning & Development na te gaan of het aanbod aansluit bij de leer- en ontwikkelbehoefte van medewerkers zelf. Medewerkers zullen sneller een training volgen of een opleiding doen als het past bij hun eigen ambities, talenten en interesses.

Ook het stimuleren van job crafting is aan te raden. Dat kan zowel door een gerichte training als door leiderschap. Om bewustwording te creëren dat mensen zelf invloed op hun baan en ontwikkeling hebben, kan het helpen als managers laten zien hoe zij zelf vorm daaraan geven. En als zij ook andere voorbeelden van proactief gedrag op de werkvloer tonen. Op die manier ervaren medewerkers direct wat het voordeel van job crafting is.

Vond je dit interessant?

Lees het rondetafelgesprek waarin 4 experts hun inzichten delen over de juiste ontwikkelcultuur.

NAAR HET ARTIKEL

OF BELUISTER DE PODCAST