Het verschil tussen coaching, counseling, therapie en mentoring
De termen ontrafeld
- Rubriek
- Artikel
- Datum
- 13 juni 2023
- 5 minuten leestijd
Een coach en psycholoog hebben op het eerste gezicht veel met elkaar gemeen. Allebei werken ze met mensen, ondersteunen ze bij hulpvragen én kunnen ze goed luisteren. Toch verschilt coaching en therapie wezenlijk van elkaar. Termen als therapie, mentoring, coaching en counseling worden vaak ten onrechte door elkaar gebruikt. En dat terwijl ze geheel andere doelen, aanpakken en betekenissen hebben. Wat is bijvoorbeeld het verschil tussen coaching en counseling? En met welke hulpvraag klop je bij wie aan? We scheppen er eindelijk duidelijkheid over in deze blog.
De definitie van coaching
Wat verstaan we precies onder coaching? Die vraag is belangrijk, vooral nu er zoveel mensen als coach actief zijn. De NOBCO, de Nederlandse orde van beroepscoaches, hanteert deze definitie:
‘Coaching is een gestructureerd en doelgericht proces, waarbij de coach op interactieve wijze de gecoachte aanzet tot effectief gedrag door: bewustwording en persoonlijke groei, het vergroten van zelfvertrouwen en het exploreren, ontwikkelen en toepassen van eigen mogelijkheden. Coach en coachee(s) nemen ieder hun verantwoordelijkheid voor het proces.’
Dit betekent dat er tijdens een coachtraject doelen gesteld en behaald worden. Jouw doel tijdens coaching is altijd verbonden aan het ontwikkelingsthema in je leven. Coaching gaat dus over jou als mens en niet louter over de inhoud van de problemen.
Met deze vragen kun je bij een coach terecht
Heb je een hulpvraag en wil je daarmee op een praktische manier aan de slag? Daarvoor is coaching heel geschikt. Een coach kan je bijvoorbeeld ondersteunen als je het moeilijk vindt om nee te zeggen of een vraag hebt over je loopbaan.
Maar coaching helpt ook als je meer inzicht wilt in jouw eigen waarden en kracht. Of als je beter zou willen leren omgaan met wat het leven je brengt.
Een coach richt zich vooral op de toekomst en geeft jou tools om inzichten te krijgen over belemmerende en motiverende aspecten. Tijdens coaching krijg je praktische handvatten om te werken aan het veranderen van je gedrag. De resultaten zijn van invloed op jezelf en je (werk)omgeving.
Wanneer ga je in therapie?
Ongeveer de helft van de Nederlanders krijgt 1 keer in zijn leven te maken met psychische problemen. Worstel je met een psychisch probleem, zoals een depressie, angststoornis, of sociale fobie, dan kun je terecht bij een psycholoog.
Ga je in therapie bij een psycholoog, dan voer je gesprekken waarmee je werkt aan een oplossing van deze psychische problemen. Deze psycholoog is opgeleid als gedragsdeskundige. Samen onderzoek je hoe bepaald gedrag is ontstaan en hoe je ermee omgaat.
Een psycholoog richt zich daarbij op het verleden en zoekt naar verklaringen waar bepaald gedrag vandaan komt. Afhankelijk van je hulpvraag en behandeling zijn er verschillende soorten therapieën: bijvoorbeeld schematherapie, cognitieve gedragstherapie en cliëntgerichte therapie.
Bij lichte of milde psychische problemen kan het traject bij een psycholoog kort duren, maar vaak gaat het om langere trajecten.
Sommigen denken dat een psycholoog ongeveer hetzelfde werk doet als een coach. Dat is dus zeker niet het geval. De focus van een psycholoog ligt op het verwerken van heftige problematiek - een coach zoekt met name naar de oplossing van een bepaald probleem.
Coaching vs therapie: verschillen in focus en tijdspad
Een belangrijk verschil tussen coaching en therapie is dus het focusgebied. Coaching is voor het veranderen van gedrag naar de toekomst en voor een hulpvraag die gaat over heden en toekomst. Therapie is gewenst wanneer er bijvoorbeeld trauma’s uit het verleden verwerkt gaan worden. Het is gericht op het behandelen van psychologische problemen en het bevorderen van emotioneel welzijn.
Coaching is meestal gericht op kortetermijndoelen en kan enkele maanden duren, terwijl therapie vaak een langer proces is dat maanden of zelfs jaren kan duren, afhankelijk van de aard van de problematiek en de vooruitgang van de cliënt.
Coaching en therapie kunnen elkaar aanvullen
Toch kan je met trauma’s uit het verleden, zelfs wanneer deze niet helemaal verwerkt zijn, prima voor coaching in aanmerking komen. Zolang je aan de start maar duidelijk met je coach afspreekt dat voor het verwerken van deze ervaringen je therapeut de aangewezen begeleider is.
Een coach kan dan heel goed begeleiden door samen je verlangens en ambitie voor de toekomst te onderzoeken, en hoe je deze in het huidige moment kan leven. Sterker nog, deze focus op verlangen in plaats van op probleem kan zeer weldadig werken. Het is wel altijd verstandig om met een professional te praten om te bepalen welke benadering het meest geschikt is voor individuele behoeften.
Coaching vs. Mentoring
Een coach hoeft geen specifieke expertise te hebben over jouw vak. Je mentor heeft dat wel; deze komt bijvoorbeeld vaak uit dezelfde (soort) organisatie. Je mentor kan een voorbeeldfunctie aannemen en zal vooral tips en adviezen geven. Je mentor weet het beter: de relatie met je mentor is hiërarchisch op basis van kennis en ervaring.
Je coach is gelijkwaardig en de relatie is niet hiërarchisch. Je mentor is een leerregisseur die zich richt op je taakontwikkeling en op jouw inhoudelijke ontwikkeling in je werk. Je coach is ook een leerregisseur en faciliteert jouw leren, maar dan volledig gericht op jouw persoonsontwikkeling.
Counseling: de betekenis ervan
Naast coaching, therapie, mentoring is er ook nog (last but not least) counseling. Wat is dat precies? Counseling is geschikt voor iedereen die stress ervaart, het gevoel heeft dat alles te veel is of tegen problemen aanloopt binnen het gezin, werk of de relatie.
Counseling is een kortdurende vorm van individuele psychosociale begeleiding. De counselor ondersteunt en begeleidt je bij ongewenste, pijnlijke, ongemakkelijke of moeilijke situaties in jouw leven. Deze situaties kunnen klachten geven als moeheid, weinig energie en lusteloosheid.
Persoonlijke counseling kan helpen om de balans in jezelf en je leven terug te vinden en jouw klachten te verminderen. Samen met de counselor ga je op zoek naar een oplossing binnen de grenzen van jouw eigen mogelijkheden. Een counselor creëert een veilige en ondersteunende omgeving waarin de cliënt open kan praten over zijn of haar gevoelens, gedachten en ervaringen.
Counseling is nuttig voor mensen die worstelen met psychische aandoeningen, stress, angst, depressie, rouwverwerking en andere emotionele uitdagingen.
Verschil Coaching en Counseling
Wat is het verschil tussen coaching en counseling, vraag je je nu misschien af? Coaching is een proces waarbij een coach je begeleidt en ondersteunt bij het bereiken van specifieke doelen en het ontwikkelen van vaardigheden.
Counseling geeft meer emotionele steun, helpt je bij het verkennen van gevoelens en het omgaan met psychische en emotionele problemen.
Coaching heeft vaak een actiegerichte benadering, terwijl counseling meer gericht is op het begrijpen en verwerken van innerlijke ervaringen.
Coaching, counseling, mentoring en therapie
Hopelijk hebben we hiermee helderheid geschept in de termen coaching, counseling, therapie en mentoring. Denk je over coachen als vak? Dat is schitterend. Je hebt daarmee de kans om mee te werken aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen.
Of je nu grote groepen wil coachen of individueel een verschil wil maken. Ben je nieuwsgierig geworden naar coachingsvaardigheden en wil je weten wat we hierin te bieden hebben?
Bekijk dan eens ons complete opleidingsaanbod in coaching- en trainersvaardigheden: