Zo werk je aan een inclusieve cultuur

Wat is inclusiviteit?

Wil je een inclusieve cultuur kunnen bevorderen, dan dien je je als eerst bewust af te vragen: wat is inclusiviteit? Wat versta je hieronder? En wat betekent dit voor je organisatie?

Inclusie, of inclusiviteit, gaat in de breedste zin over wie ergens aan mag meedoen, wie mag meepraten en wie meebeslist. Spreek je over diversiteit, dan gaat het vaak om de mix van verschillen. Bij inclusie is de vraag hoe je met deze mix binnen je organisatie omgaat. Dit roept logischerwijs altijd vragen op, bijvoorbeeld over machtsverhoudingen, meningen en (formele en informele) posities.

Hoe kun je met elkaar samenwerken ondanks emoties, verschillen, conflicten en overeenkomsten? En hoe geef je de ruimte aan elkaars gedrag en werkstijl, maar blijf je wel grenzen bewaken?

Werken in een inclusieve organisatie betekent dat je openstaat voor elkaars verschillen en tegelijkertijd goed met elkaar kunt samenwerken. Een inclusieve organisatie waarin je veilig voelt, betrokken voelt bij de bedrijfswaarden en het gevoel hebt dat je jezelf kunt zijn? Dat zorgt voor meer creativiteit, innovatie & wendbaarheid. Allemaal eigenschappen die fundamenteel zijn in deze tijd.

Een inspirerende en inclusieve werkcultuur

Een inspirerende en inclusieve werkcultuur wordt door steeds meer medewerkers belangrijk ervaren. Kijk bijvoorbeeld naar millennials als doelgroep. Zij zijn steeds meer op zoek naar bedrijven waar niet alleen zij volledig zichzelf kunnen zijn. Ook kiest deze groep vaker voor bedrijven met concrete diversiteit en inclusie programma’s.  

De nieuwe generatie medewerkers wil zien dat de organisatie daadwerkelijk goede intenties omzet in acties. Dit geldt overigens net zo sterk voor de nog jongere generatie Z, blijkt uit dit onderzoeksrapport. Deze generatie (jongeren geboren tussen 1996 en 2010) waardeert bedrijfswaarden en diversiteit op de werkvloer ook enorm.

Werken voor een bedrijf dat niet dezelfde normen en waarden deelt? Dat is voor deze generatie bijna niet denkbaar: maar 1/5^e deel van de ondervraagde doelgroep zou dit doen.

Valkuilen bij het creëren van een inclusieve organisatie

Het is dus heel wenselijk om een inclusieve cultuur binnen je organisatie te bevorderen. Hoe komt het dat dit vaak lastiger is dan gedacht? Onderzoeken laten zien waarom Diversiteit & Inclusiviteit (D&I) binnen bedrijven vaak nog niet genoeg aandacht krijgt.

• Er wordt teveel gefocust op ‘fixing the minority’
• Het onderwerp is niet of niet voldoende geïntegreerd in de organisatiestrategie
• Interventies zijn eenmalig en ad-hoc
• Er is te weinig draagvlak
• Of er zijn veel wisselingen in verantwoordelijk personeel.

Dat betekent overigens niet dat het totaal onmogelijk is om een inclusieve werkcultuur te realiseren. Investeer je in een inclusieve werkcultuur, dan ben je in staat onderlinge verschillen te benutten en elkaars overeenkomsten te zien. In een inclusieve werkomgeving komen alle medewerkers meer tot hun recht.

Geef aandacht aan thema’s als diversiteit, gelijkwaardigheid, inclusie en een positieve sociale impact en laat zien hoe je wilt omgaan met deze onderwerpen. Negeer je deze maatschappelijke kwesties, dan is er een kans dat je geen aansluiting vindt met nieuwe generaties medewerkers.

Maar hoe dan, een inclusieve cultuur creëren?

Op individueel niveau

• Training over diversiteit en inclusie is goed voor de eerste kennis en bewustwording. Het is de eerste stap naar meer inclusief gedrag.
• Vraag om specifieke call to actions op individueel niveau.
• Maak trainingen en discussies over diversiteit en inclusie inspirerend.

Op team niveau

• Faciliteer leidinggevenden in bouwen aan sociale veiligheid en inclusie in hun team door middel van trainingen, opleidingen en intervisie.
• Meet in hoeverre de voorwaarden voor een inclusieve cultuur al binnen een team aanwezig zijn. Pak vervolgens die factoren aan die inclusiviteit belemmeren.
• Ga als team met elkaar het gesprek aan over normen, waarden en overtuigingen en hoe deze ook wel eens botsen. Doe dit eventueel onder begeleiding van een D&I expert.
• Werk samen aan psychologische veiligheid door elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag, constructieve feedback te geven en oog te hebben voor verschillen die elkaar versterken.
• Verbind groepen met verschillende achtergronden met elkaar om in gesprek te gaan. Een persoonlijke ontmoeting kan het verschil maken!

Op organisatie niveau

• Maak een roadmap voor jouw D&I beleid: verzamel data, stel targets/streefcijfers op diversiteit en monitor deze geregeld. Communiceer ook over de voortgang binnen én buiten de organisatie.
• Creëer een HR beleid waarin rekening wordt gehouden met verschillende behoeftes van medewerkers (bijv. flexibele werktijden, vaderschapsverlof, vieren van verschillende culturele feestdagen, aanpassingen in gebouw om rekening te houden met mensen met een beperking, etc).
• Beloon medewerkers en leiders die inclusief gedrag tonen en/of bijdragen aan een inclusieve organisatie.

Lees ook artikel 2, over het belang van een lerende organisatie.

Wil jij werken aan een inclusieve cultuur binnen je organisatie?

Met een divers medewerkersbestand en inclusieve werkomgeving ben je succesvoller. De organisatie presteert beter, is innovatiever en de besluitvorming is effectiever. Om nog maar niet te spreken over betrokken en bevlogen medewerkers, minder verzuim en een lager verloop. De training Diversiteit en inclusie helpt jou de eerste stappen te zetten op dit terrein. Je krijgt theorie en praktische handvatten aangereikt die je helpen het juiste beleid in de organisatie te implementeren.

BEKIJK DE TRAINING DIVERSITEIT EN INCLUSIE