Wat is leiderschap?

Tijdens haar hoorcolleges inspireert Hazenberg de leiders van vandaag en morgen om betere leiders te zijn en anders te denken. In haar boek ‘Momentum’ stelt ze een baanbrekende manier van leidinggeven voor die ze ook in dit artikel deelt. Ontdek haar visie op wat leiderschap is en wat jij er als leidinggevende van kan leren.

Wat leiderschap is: werken met motivatie, talent en energie

Organisaties worden gevormd door de mensen die er werken, maar het zijn de leidinggevenden die met hun leiderschap deze individuen motiveren om de organisatiedoelen te behalen. Natuurlijk kennen de meesten van ons de klassieke definitie van leiderschap: het beïnvloeden van anderen om hen iets te laten doen wat ze uit zichzelf niet zouden doen. Hierbij draait het vooral om macht.

Maar wat gebeurt er als je volledig uitgaat van de motivatie en energie die bestaat bij mensen in je team? Dat weet Nathalie Hazenberg als geen ander. Zij werkt vanuit het ‘People Driven Leadership’ principe op een heel innovatieve manier met haar team. Hazenberg neemt de motivatie, talenten en energie van haar mensen als uitgangspunt.

Ze legt uit: “Zelf werk ik volledig vanuit de drijfveren van mensen die onderdeel zijn van ons team. Ik ben eindverantwoordelijk voor de resultaten, maar stuur het team niet aan op die resultaten.”

De definitie van leiderschap volgens Hazenberg: people driven leadership

Hazenberg vertelt hoe dit er in de praktijk uitziet: “Ik laat zien wat onze bedoeling is, wat we willen bereiken en vraag de teamleden hoe ze daar aan willen bijdragen. Daarbij werk ik volledig met interne opdrachten waardoor mijn team is samengesteld uit mensen die bewust kiezen om gedurende een bepaalde periode mee te werken in dat team.”

De drijfveren van deze mensen in het team kunnen variëren, zegt Hazenberg. “Ze doen dit omdat ze iets willen leren van het vakgebied, bepaalde skills willen ontwikkelen of een verbinding voelen vanuit hun drijfveren met wat het team wil bereiken. Jim Collins schrijft in het boek ‘Good to Great’ heel pakkend: “First get the right people on board and then decide where to drive.”

Dat betekent dat Hazenberg ook die filosofie benadert. ”Ik neem steeds weer de mensen, hun drijfveren en talenten als startpunt voor we aan de slag gaan. People Driven Leadership noem ik het dus zelf. Dit uit zich in organiseren met energie en momentum. Door de energie van de mensen in te zetten op wat zich in het momentum aandient, ontsluit je het potentieel en en maak je als team samen meer impact voor je klanten.”

Leiderschap: continu in beweging

Maar dit is zeker niet de enige manier waarop je jouw medewerkers kunt organiseren. Er zijn verschillende leiderschapsmodellen waarmee je als leidinggevende sturing kunt geven aan je team.

Wat als goed leiderschap beschouwd wordt, heeft zich zich mee ontwikkeld met de tijdsgeest en de aard van organisaties. De definitie van goed leiderschap is dus aan verandering onderhevig. Dit zijn de meest bekende leiderschapsstijlen die deze ontwikkeling weerspiegelen:

• Autocratisch leiderschap
• Transformationeel leiderschap
• Transactioneel leiderschap
• Gedeeld leiderschap
• Laissez-fair leiderschap

Taakgericht leiderschap waarbij het doel centraal staat

Wat is goed leiderschap? Als we teruggaan in de geschiedenis zien we dat dit vooral gekenmerkt werd door de harde hand. Op deze manier maakte je als organisatie impact en stuurde je als leidinggevende op je doelen en resultaten. Deze vorm van leiderschap staat bekend als de taakgerichte of transactionele leiderschapsstijl.

Dit is een vorm van leiderschap die goed paste in de tijdsgeest van de industriële samenleving, de organisatiemodellen van die tijd en de normen en waarden van werknemers en leidinggevenden. In tegenstelling tot de tijd waarin niemand ervan opkeek als je je hand verloor tijdens productiewerkzaamheden, houden we ons op de werkvloer nu bezig met onze mentale gezondheid en passie.

Leiderschap waarbij ethiek en de mens centraal staan

Je ziet dan ook een verschuiving naar transformationele of verbindende leiderschapsstijlen. In een tijd waar oude organisatiemodellen plaats maken voor nieuwe organisatiemodellen, zetten echte leiders nieuwe normen voor de toekomst als het gaat om ‘het goede willen doen’. Dit uit zich in leiders die de mens centraal stellen en ethiek onderdeel maken van hun leiderschapsstijl.

Dit zijn leiders die vooral een coachende rol op zich nemen, wat zich uit in gedreven teams en individuen die impact willen maken en waarde hechten aan zelfontwikkeling. Organisaties die van binnen naar buiten impact maken, doordat de mensen binnen het bedrijf ‘purpose’ en een gemeenschappelijk belang zien, voelen en delen.

Gedeeld leiderschap waarbij zelforganisatie centraal staat

Door deze verandering in mentaliteit van werknemers, zie je binnen veel organisaties een volgende shift naar ‘gedeeld leiderschap’. Bij gedeeld leiderschap word je gezien als professional die recht heeft op een stem en waar je mening wordt gewaardeerd en zelfs verwacht. Dit vergt van leidinggevenden en teams een andere mindset en skillset.

Gedeeld leiderschap vraagt om meer autonomie, zelfsturing en vertrouwen bij iedereen in een organisatie. Wanneer je een cultuur creëert waar makkelijk persoonlijk leiderschap getoond wordt, zul je ook veel meer uit de mensen halen die samen de organisatie vormen. Leiderschap is dus veel meer een kwaliteit die iemand heeft dan dat het gaat over een rol of positie.

Hazenberg geeft aan dat het voor leidinggevenden een valkuil is te denken dat niet taakgericht zijn, inherent is aan geen controle hebben over de resultaten die het team neerzet. Het tegenovergestelde is vaak het geval.

Als je met elkaar duidelijk hebt WAT je wilt bereiken, weet het team vaak het beste HOE ze dat moeten bereiken. Uit onderzoek naar zelforganiserende teams blijkt wel dat vertrouwen en psychologische veiligheid en rolduidelijkheid belangrijke voorwaarden zijn. Zelforganisatie is dus heel iets anders dan een laissez-faire leiderschapsstijl, waarbij je vooral mag oppakken wat je wilt.

Wat is leiderschap voor jou?

Hoe kijk jij aan tegen ‘people driven leadership’? Welke leiderschapsstijl past het best bij jou? En hoe kun je reflecteren op je leiderschap en functioneren? Neem je leiderschapsstijl onder de loep en ontwikkel een stijl waarmee je het potentieel van je team ontlokt.

BEKIJK DE TRAINING