Soft skills voorbeelden voor de professional van de toekomst
- Rubriek
- Artikel
- Datum
- 25 september 2023
- 9 minuten leestijd
Soft skills. We kunnen er niet meer omheen. Zonder goede intermenselijke vaardigheden hebben we niet veel aan theoretische kennis en technische vaardigheden. In je eentje bereik je immers niet veel, we hebben elkaar nodig om verder te komen. Reden genoeg dus om je soft skills te ontwikkelen. Wat zijn de soft skills waar je écht niet meer zonder kunt? Hoe ontwikkel je ze en hoe maak je van deze soft skills power skills? We geven je soft skills voorbeelden waar je vandaag nog mee aan de slag wilt!
Definitie van soft skills
Soft skills zijn – de naam zegt het al – geen vaardigheden die je kunt aantonen met een diploma. Geen vinkjes in het systeem. Soft skills zijn de persoonlijke vaardigheden die jij als mens bezit. De intermenselijke vaardigheden die ervoor zorgen dat je succesvol bent en blijft in je werk, zoals je sociale vaardigheden en vermogen om samen te werken. Hoe beter je soft skills ontwikkeld zijn, hoe relaxter, efficiënter en productiever je werkt en hoe leuker je werk is. Daar heb je nú iets aan, en zeker ook in de toekomstige wereld die er dankzij economische ontwikkelingen, klimaatverandering en digitalisering heel anders uitziet.
Ook voor werkgevers is het belangrijk te investeren in deze soft skills. Het zijn de zachte vaardigheden die jou onderscheiden van concurrenten, die inhoudelijk waarschijnlijk ongeveer hetzelfde doen. Door te investeren in soft skills verbeter je de concurrentiepositie van je organisatie, trek je makkelijker nieuw talent aan, houd je medewerkers langer geboeid, gezond en verbonden en geef je de werksfeer een boost. Om maar eens wat voordelen te noemen.
Soft skills als onderdeel van je power skills
Naast soft skills bezitten we ook allemaal ‘harde’ skills. Denk aan specifieke kennis en vaardigheden die je nodig hebt om je vak uit te oefenen, zoals kennis van een ERP-systeem, een opleiding Bedrijfskunde of je talenkennis. Hoe goed je in je werk bent, wordt bepaald door de combinatie van je zachte en harde skills. Je kunt bijvoorbeeld wel goede technische vaardigheden op het werk hebben, maar je zult niet veel bereiken als je niet in een team kunt werken of je tijd niet effectief kunt indelen.
Wanneer we het hebben over power skills, hebben we het over de ideale combinatie van professionele en persoonlijke competenties. Oftewel een mix van theoretische kennis én ‘menselijke’ skills. Het woord power zegt ’t al: door harde en soft skills goed te combineren, maak je het verschil in de toekomst.
Voorbeelden van power skills
Een goed voorbeeld van een power skill is leiderschap. Om een goed leider te zijn, heb je enerzijds theoretische bagage nodig. Een goede business training en opleiding bijvoorbeeld. Anderzijds zijn een empathische houding en communicatieve vaardigheden onmisbaar. Want wat gebeurt er als je je als manager niet kan inleven in het persoonlijke leven van je collega’s? Dan verslechtert dit de communicatie en de samenwerking. Als medewerkers ervaren dat je om hen geeft en hun zorgen serieus neemt, durven ze eerder om hulp te vragen wanneer ze dit nodig hebben. Zo help jij als empathisch leider jouw collega’s, zodat ze beter om kunnen gaan met de dagelijkse druk en uitdagingen in het werk.
Ondernemerschap is ook een mooi voorbeeld van een power skill. Niet iedereen die goed gebouwen kan ontwerpen, kan succesvol voor zichzelf beginnen als architect of een architectenbureau runnen. Daarvoor moet je ook kunnen acquireren, leidinggeven, conflicten hanteren, met weerstand omgaan en ga zo maar even door.
En wil je een goed project- of procesmanager worden? Dan kun je – naast een opleiding in project- en procesmanagement volgen – het best ook je communicatieve vaardigheden trainen. Zodat je niet alleen de Lean methode onder de knie hebt, maar ook de juiste vragen kunt stellen en medewerkers kunt betrekken bij het verbeteren van efficiëntie.
Soft skills voorbeelden
Het is duidelijk: zonder soft skills heb je weinig aan je hard skills én ontwikkel je geen power skills. Voorbeelden van belangrijke soft skills zijn:
- Stressbestendigheid en weerbaarheid: Burnouts en werkgerelateerde stressklachten zijn in Nederland al jarenlang beroepsziekte nummer één. Je werk goed blijven doen in een steeds veranderende omgeving vraagt veel van je. Hoe beter je weet wat voor jou werkt en hoe sneller je negatieve signalen op kunt pikken, hoe beter je druk en onvoorspelbaarheid verdraagt en hoe sneller je kunt omschakelen. Vooral bij veranderingen en tijdens een crisis moet je tegen een schokje kunnen, er lessen uit leren en weten hoe je van daaruit weer vooruit kunt komen. Goed voor jezelf en je lichaam zorgen, gezond eten, goed slapen: dat zijn de randvoorwaarden. In een gezond lichaam ga je tenslotte beter met stress om. Door regelmatig een moment voor jezelf te nemen, voel je kleine signalen van stress eerder opkomen. Dit geeft je de gelegenheid er anders mee om te gaan.
- Inlevingsvermogen: Empathie is onmisbaar voor iedereen die samenwerkt met anderen, assertief wil zijn, anderen wil helpen of conflicten wil hanteren. Kortom: een flinke portie inlevingsvermogen hebben we allemaal nodig. Wie zichzelf goed in de schoenen van de ander kan verplaatsen, begrijpt de ander beter. Wat misverstanden en spanningen vermindert en bijdraagt aan constructief en efficiënt werken. Jouw empathische vermogen kun je oefenen, door je te verplaatsen in collega’s en vaker vragen te stellen. Ook als je zelf wellicht minder behoefte hebt aan persoonlijk contact dan je collega’s. Doe regelmatig aan zelfreflectie: als jij je jezelf beter kent, kun je de ander ook leren kennen en begrijpen.
- Concentratievermogen en plannen: Met alle afleiding die op de loer ligt, denk aan de oneindige informatiestromen en alle communicatiekanalen die we tegenwoordig tot onze beschikking hebben, is focussen soms moeilijk. Het wordt alsmaar belangrijker om prioriteiten te kunnen stellen, je tijd slim in te delen en nee te zeggen als je het eigenlijk al druk genoeg hebt. Digitale tools kunnen je hierbij helpen. Soms leg je jezelf ook dingen op, zoals dat je binnen een paar uur moet reageren op een e-mail. Daar kun je ook anders mee omgaan, door in je auto-reply of in je handtekening te zetten dat je maar een paar keer per dag je e-mail leest. Zo pak je de regie weer terug en wordt je takenlijst niet geregeerd door je inbox.
- Samenwerken: Taken verdelen, anderen vertrouwen, ideeën uitwisselen en elkaars kwaliteiten omarmen. Zeker in tijden van thuiswerken, flexwerken en digitaal samenwerken, is samenwerken een vaardigheid waar je actief aan moet werken. Samenwerken is ook een belangrijk onderdeel van innovatie. Je moet weten waar je goed in bent en voor welke onderdelen je andere punten kunt inschakelen om je sterker te maken.
- Communicatie: Van kunnen luisteren tot kunnen samenvatten wat de ander gezegd heeft. Van mondelinge tot non-verbale communicatie. Je kunt niet zonder communicatieve vaardigheden als je anderen nodig hebt. Een goed gesprek kunnen voeren is een vaardigheid waar je je leven lang profijt van hebt. Actief luisteren is een skill die je kunt oefenen, door open vragen te stellen en samen te vatten. Deel niet te snel je eigen ervaring, maar geef de ander ook eens ruimte om het verhaal te delen.
- Creativiteit: Met alle technologische ontwikkelingen, zoals de komst van AI, wordt deze soft skill alleen maar belangrijker: creatief denken. In plaats van werken met bestaande en bekende methoden, zoek je continu nieuwe manieren om te denken en handelen. Zo maak je innovatie mogelijk en maak je jezelf als werknemer toekomstproof. Durf te experimenteren en het vraagstuk eens van een heel andere kant te zien, zoals bij Design Thinking. Stel je wel de juiste vragen? Met een andere manier van kijken inspireer je collega’s en zet je vernieuwing in gang.
- Vriendelijkheid: Het spreekwoord luidt niet voor niets: ‘met stroop vang je meer vliegen dan met azijn’. Ook in een artikel van Harvard Business Magazine werd jaren geleden al voorspeld dat vriendelijkheid snel de belangrijkste vaardigheid zou worden als het gaat om het bereiken van doelen en aangaan van contacten met anderen. Uit onderzoek blijkt dat mensen die geloven dat anderen aardig zijn, zelf ook aardiger worden. Met andere woorden: vriendelijkheid is besmettelijk. Zowel als manager als collega zijn er een aantal vriendelijke acties waarmee je direct scoort op de werkvloer. Als manager kun je bijvoorbeeld een traktatie meebrengen, successen vieren en zorgen dat je verjaardagen onthoudt. Als collega is het fijn als je taken overneemt van een collega als je ziet dat deze overloopt, of deze even een luisterend oor bieden. Wil je meer mensen binnen je organisatie leren kennen? Nodig dan een collega uit voor de lunch of sluit aan bij een groepje dat je nog niet zo goed kent.
Ontwikkeling van soft skills
Twijfel je nu, omdat je vindt dat je van nature ‘niet zo creatief bent’? Of heb je doorgaans niet zoveel interesse in wat je collega’s gedaan hebben het weekend? Geen zorgen! We hebben goed nieuws: iedereen kan soft skills verwerken en ontwikkelen. Het is waar dat sommige mensen van nature al creatief, veerkrachtig of empathisch zijn. Maar ook jij kunt deze skills verder ontwikkelen en ze je eigen maken.
Opleiding en training
Het volgen van opleidingen en trainingen is een effectieve manier om nieuwe competenties te ontwikkelen en bestaande vaardigheden te verbeteren. Niet zo gek dus, dat soft skills een cruciaal onderdeel zijn van professionele trainingsdoelstellingen.
Wil je aan de slag met een training of opleiding die gericht is op het verbeteren van je soft skills? Dan ben je bij SUAS daarvoor op de juiste plek. Met onze trainingen en opleidingen in Persoonlijke Effectiviteit haal je het beste uit jezelf. Natuurlijk ben je ook aan het goede adres als je jouw harde skills wilt ontwikkelen met bijvoorbeeld een van onze beroepsopleidingen.
Zelfstudie
Ook boeken of artikelen lezen, podcasts beluisteren, video’s en tutorials bekijken en goed kijken naar mensen die de soft skill al bezitten, helpt je bij het ontwikkelen van een soft skill. Hoe gedragen zij zich? Wat kun jij misschien ook eens proberen?
Training on the job
Een soft skill als creativiteit is niet alleen aan te leren met training of zelfstudie. Ook in de praktijk kun je creatief denken oefenen. Kies bijvoorbeeld eens wat vaker voor een brainstorm met collega’s. Door ook de ideeën die niet voor de hand liggen ter sprake te brengen, bedenken jullie samen misschien wel een oplossing die de concurrent nog niet bedacht heeft.
Ook empathie, vriendelijkheid en samenwerking zijn voorbeelden van soft skills die je op je werkplek kunt trainen. Toon oprechte belangstelling voor collega’s, stel eens voor samen te gaan wandelen of onderneem gezamenlijke activiteiten buiten het werk om.
Vrijwilligerswerk
Wil je met andere mensen in contact komen en vrijblijvend je communicatieve vaardigheden oefenen? Denk er dan eens over om vrijwilligerswerk te doen in de buurt. Werk met ouderen of met kinderen zorgt ervoor dat je nog beter wordt in competenties als luisteren, begrip en geduld opbrengen.
Coaching
Het werken met een coach of mentor kan je helpen je competenties te ontwikkelen. Je kunt samen onderzoeken welke softe skills je kunt verbeteren en hulp vragen bij het stellen van doelen. Ook kun je om feedback en ondersteuning vragen tijdens het ontwikkelproces.
Maak power skills van je soft skills
Nogmaals, een skill krijgt pas echt power op het moment dat de ideale mix ontstaat tussen kennis en kunde. Als je je vaardigheden ontwikkelt en samen met je andere kennis en kunde inzet op de werkvloer, worden je soft skills ook power skills.
Ontwikkelcultuur
Hierboven gaven we aan dat training en opleiding, zelfstudie, training on the job en coaching je kunnen helpen bij het ontwikkelen van skills. Een andere manier noemden we nog niet: leren van je collega’s. Door tijdelijk elkaars functie uit te oefenen, taken of projecten uit te wisselen, kennissessies te houden of intervisiegesprekken te voeren help je elkaar groeien.
Zeker voor het ontwikkelen van power skills geldt dat de cultuur in je organisatie een grote rol speelt. Heerst er een interne cultuur waarin ontwikkeling wordt aangejaagd? Mag je fouten maken en is er een veilig leerklimaat? Dan is de kans dat soft skills daadwerkelijk power skills worden het grootst. Snel voorstellen bij je manager of HR dus, die training, banenruil of intervisie!