Assertiviteit
Vergroot je daadkracht
Al sinds 1980 zijn wij dé expert in assertiviteit. Oprichter Jan Schouten is de grondlegger van de assertiviteitstraining in Nederland. En nog altijd zijn onze trainingen bewezen effectief!
Wat betekent assertiviteit?
Assertiviteit is een begrip dat vaak voorbij komt. Zeker als het gaat om persoonlijke ontwikkeling. Maar wat betekent assertiviteit precies? Assertiviteit of assertief gedrag houdt in dat je opkomt voor jezelf zonder dat je de gevoelens en belangen van een ander uit het oog verliest. Dit klinkt eenvoudig, maar in de praktijk blijkt het vaak uitdagender dan je denkt.
Zo komt het vaak voor dat je ‘ja’ zegt terwijl je eigenlijk ‘nee’ had willen zeggen. Dit gebeurt omdat we soms moeite hebben om assertief te zijn. Maar waarom is assertief zijn zo moeilijk? Het komt vaak voort uit een gebrek aan zelfvertrouwen, wat zich op verschillende manieren uit, zoals moeite met communiceren, perfectionistisch gedrag en het vermijden van conflicten.
Het is belangrijk om assertiever te leren communiceren om dergelijke situaties te voorkomen. Wanneer je aan je assertiviteit werkt, vergroot je je daadkracht, en dit heeft positieve effecten op zowel je persoonlijke als professionele leven.
Waar het allemaal begon in 1980
Waarom is assertiviteit belangrijk?
Op de werkvloer draait assertiviteit om op een vriendelijke en respectvolle manier je gedachten en gevoelens te uiten. Het betekent simpelweg dat je eerlijk bent over wat je denkt, of het nu positief is, zoals waardering, of als je kritiek hebt. Door je wensen en doelen helder en oprecht te communiceren, ontstaan er openhartige gesprekken en toon je respect voor je collega's. Het resultaat? Een positieve sfeer in je team, wat de samenwerking bevordert.
Het is echter makkelijk om in de valkuil te trappen van subassertief gedrag, waarbij je je eigen grenzen niet aangeeft en conflicten vermijdt. Op korte termijn lijkt alles misschien soepel te verlopen, maar onderhuids kunnen er onduidelijkheden en stress ontstaan. Door assertief te zijn, merk je dat je uiteindelijk minder spanning ervaart, omdat je weet waar je grenzen liggen en je die ook kunt bewaken.
Het effect van assertiviteit gaat verder dan alleen de werksfeer. Het helpt ook om projecten naar een hoger niveau te tillen. Door eerlijk en assertief te zijn, begrijpt iedereen wat er moet gebeuren en waarom. Dit voorkomt gesprekken achter elkaars rug om, wat de teamspirit versterkt.
Kortom, assertiviteit helpt om je persoonlijke grenzen duidelijk aan te geven, zodat anderen precies weten waar ze aan toe zijn. Het creëert een positieve en transparante werkomgeving waarin open communicatie de norm is.
Hoe word je assertiever?
Assertiviteit begint bij zelfbewustzijn. Het is belangrijk om je eigen behoeften, waarden en grenzen te begrijpen voordat je ze aan anderen kunt communiceren. Vervolgens is het essentieel om effectieve communicatievaardigheden te leren, zoals actief luisteren en het gebruik van "ik"-boodschappen om je gevoelens en behoeften uit te drukken.
Een waardevolle oefening om mee aan de slag te gaan is het vermijden van twijfelende woorden door duidelijk te zijn. Assertiviteit houdt in dat je de zaken niet afzwakt. Woorden als 'waarschijnlijk', 'lijkt me' en 'mogelijk' maken je zinnen minder krachtig dan ze werkelijk zijn. Het is net als bij schrijven: gebruik actieve zinnen. Zo kom je daadkrachtig over. Probeer de komende tijd te letten op je zinsopbouw. Niet: ‘Ik denk dat deze uitkomst belangrijk kan zijn voor het vervolg van ons project.’ Wel: ‘Deze uitkomst is cruciaal voor het vervolg van ons project.’
Oefen daarnaast met het stellen van grenzen en leer nee zeggen op een respectvolle manier. Het vergt tijd en oefening, maar geleidelijk aan leer je assertief gedrag te integreren in je dagelijkse gesprekken.
Verschil tussen subassertief, agressief en assertief gedrag
Subassertief gedrag
Wanneer je subassertief gedrag vertoont, kom je niet voor jezelf op. Je luistert naar anderen en doet wat zij van je verlangen. Doordat je vaak passief handelt, krop je veel zaken op en voel jij je niet gelijkwaardig. Dit leidt vaak tot stressklachten. Subassertiviteit komt erop neer dat je vooral doet wat anderen van je verwachten.
Agressief gedrag
Agressief gedrag houdt in dat je voornamelijk je eigen belangen nastreeft zonder rekening te houden met anderen. Belangrijk om te benadrukken is dat agressief gedrag niet per se betekent dat je boos of gewelddadig bent. Je kan ook dominant zijn zonder jezelf boos op te stellen. Het is de houding die je (onbewust) aanneemt tegenover anderen. Dit gedrag houdt vaak geen rekening met de gevoelens en standpunten van je collega's, wat kan leiden tot conflicten en discussies.
Assertief gedrag
Met assertief gedrag combineer je het beste van twee werelden. Je luistert naar input van collega’s, reageert hier open en eerlijk op en neemt iedereen zo pro-actief mee in het proces. Zonder daarmee iemand, inclusief jezelf, voor zijn of haar kop te stoten.
Vergroot je effectiviteit met een assertiviteitstraining!
Gelukkig zijn er verschillende manieren om je assertiviteit te vergroten. Zet bijvoorbeeld de eerste stap door een boek hierover te lezen of een assertiviteitstraining te volgen die bij je past.
Je begint heel laagdrempelig met oefenen, waardoor je deze kennis en vaardigheden ook makkelijker toepast op je eigen werkvloer/situatie. Als je hier eenmaal mee aan de slag gaat, wordt het steeds makkelijker om assertief te zijn. Je zult merken dat je je vrijer kunt bewegen en meer richting geeft aan je leven.
Assertiviteit is meer dan alleen ‘nee’ zeggen
Sommige mensen hebben een verkeerd beeld van wat een assertiviteitstraining inhoudt. Vaak denken ze dat het draait om het leren zeggen van 'nee!'. Een misverstand, want het gaat niet zozeer om dingen weigeren.
In een assertiviteitstraining leer je om te zeggen wat je écht wilt, effectief te communiceren en actief te luisteren. Dit betekent niet simpelweg stil zijn terwijl de ander praat, maar een actieve betrokkenheid bij het gesprek waarbij je de richting ervan beïnvloedt en zorgt dat je goed bij het gesprek betrokken blijft.
Daarnaast helpt de training je om je zenuwen onder controle te houden tijdens presentaties en moeilijke gesprekken. Bovendien leer je hoe je je mening kunt uiten zonder de relatie met anderen te schaden. Deze vaardigheden komen in allerlei situaties van pas.
Boeken over Assertiviteit
-
Hoe word ik assertiever?
-
En nu ik
-
Beren op de weg, spinsels in je hoofd
-
Persoonlijke effectiviteit
Assertiviteit binnen SUAS en Schouten & Nelissen
Oprichter Jan Schouten was een echte pionier op het gebied van assertiviteit. Schouten ontwikkelde een assertiviteitstraining waarvoor hij in 1979 een tv-reeks op de AVRO krijgt. Uiteindelijk leidde dit in 1980 tot de oprichting van Schouten & Nelissen.
In de filosofie van Jan Schouten draait assertiviteit eigenlijk om persoonlijk leiderschap. Door duidelijk aan te geven wat je wel en niet wil, neem je immers zelf de regie in handen. Dat was in de jaren ’70 en ’80 belangrijk, en dat is vandaag de dag nog steeds zo. Volg een van onze assertiviteitstrainingen en ontdek de voordelen.
Vragen of advies nodig?
Klik op onderstaande links om hulp te ontvangen
Wieneke Wegeling
Opleidingsadviseur